BÁO CÁO TRƯỜNG HỢP DÍNH HOÀN TOÀN KHỚP THÁI DƯƠNG HÀM MỘT BÊN SAU CHẤN THƯƠNG

BÁO CÁO TRƯỜNG HỢP DÍNH HOÀN TOÀN KHỚP THÁI DƯƠNG HÀM MỘT BÊN SAU CHẤN THƯƠNG
Phạm Như Hải1
1 Trường Đại học Y Dược, ĐH Quốc Gia HN
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Dính lồi cầu xương hàm dưới vào nền sọ có thể do loạn năng khớp thái dương hàm, chấn thương, nhiễm trùng hoặc bệnh toàn thân…. Dính khớp thái dương hàm dẫn đến giới hạn vận động lồi cầu xương hàm dưới. Chúng tôi giới thiệu một trường hợp phụ nữ 55 tuổi bị dính khớp thái dương hàm hoàn toàn sau chấn thương gãy lồi cầu và cành lên xương hàm dưới từ nhỏ. Hình ảnh trên phim Cone beam cho thấy lồi cầu xương hàm dưới trái dính hoàn toàn trong khi phần đầu gãy của cành lên tạo thành 1 ổ khớp giả trong hố thái dương.

 Dính khớp thái dương hàm là hiện tượng kết dính lồi cầu xương hàm dưới vào ổ chảo xương thái dương, làm mất một phần hoặc hoàn toàn không gian khớp, gây biến dạng khớp. Lồi cầu xương hàm dưới có thể dính 1 phần hay toàn bộ vào xương thái dương (Bảng 1, Hình 1). Chẩn đoán chứng dính khớp tương đối dễ trên phim X quang thông thường như phim toàn hàm, phim Cone beam và cắt lớp vi tính. Hình ảnh trên phim sẽ cung cấp thông tin cho phẫu thuật viên đưa ra chỉ định phẫu thuật. Theo một số nghiên cứu trên thế giới thì nguyên nhân phổ biến dính khớp thái dương hàm có thể do chấn thương (31%-98%),  nhiễm  trùng  (10%-49%)  và  các  bệnh toàn thân [1]. Dính khớp thái dương hàm ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Do giảm vận động khớp, khó nhai và nói, tạo điều kiện cho sâu răng tiến triển, vệ sinh răng miệng kém, lệch mặt, hội chứng ngưng thở khi ngủ….Cơ chế bệnh sinh của dính khớp thái dương hàm vẫn chưa được hiểu đầy đủ [2]. Kaminishi và Davis [3] đã gợi ý hai cơ chế gây dính thái dương hàm: (1) viêm bao hoạt dịch tạo ra một lớp fibrin trên bề mặt khớp; lớp này trở thành mô sợi. (2) máu tụ ở khoang khớp trở thành mô xơ giống như sẹo trong quá trình lành thương, phát triển thành kết dính dạng sợi [2]. Chúng tôi báo cáo một trường dính khớp thái dươnghàm hoàn toàn một bên minh chứng cho việc chỏm lồi cầu có  thể  dính  hoàn  toàn  vào  ổ  chảo  xương  thái dương thành 1  khối thống nhất nếu mất chức năng  vận  động,  tổ  chức  sụn  và  đĩa  khớp  bị khoáng hóa hoàn toàn.