DỊ ỨNG CARBAMAZEPINE VÀ MỐI LIÊN QUAN VỚI SỰ CÓ MẶT CỦA ALLELE HLA

DỊ ỨNG CARBAMAZEPINE VÀ MỐI LIÊN QUAN VỚI SỰ CÓ MẶT CỦA ALLELE HLA-B*15:02 VÀ HLA-A*31:01 TẠI BỆNH VIỆN TÂM ANH
Nguyễn Đoàn Thuỷ1, Nguyễn Văn Liệu1, Nguyễn Thị Vân Anh2, Chu Văn Sơn2
1 Bệnh viện đa khoa Tâm Anh
2 Trường Đại học Khoa học Tự nhiên – Đại học Quốc gia Hà Nội
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục tiêu: Đánh giá mối liên quan giữa dị ứng Carbamazepine và sự có mặt của allele HLA-B*15:02 và HLA-A*31:01 tại bệnh viện Tâm Anh. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu bệnh chứng được thực hiện trên 54 bệnh nhân sử dụng Carbamazepine tại bệnh viện Tâm Anh, trong đó 26 bệnh nhân có biểu hiện dị ứng, 28 bệnh nhân nhóm chứng không dị ứng. Kết quả: Tìm thấy mối liên quan giữa dị ứng Carbamazepine và HLA-B*15:02 với OR = 4.00 (95%CI 1.28-12.49, p = 0.017). Các bệnh nhân SJS trong nghiên cứu đều mang HLA-B*15:02. Không tìm thấy mối liên quan giữa dị ứng Carbamazepine và HLA-A*31:01 với OR = 0.69 (95%CI 0.11-4.53, p = 0.703).

Động kinh và đau dây thần kinh V là các bệnh lí khá thường gặp của chuyên khoa Thần kinh. Carbamazepine là thuốc được chỉ định hàng đầu trong các bệnhlí trên  cũng như trong một  số bệnh  lí  khác,  tuy  nhiên  dị  ứng  Carbamazepine hay gặp trên lâm sàng. Dị ứng Carbamazepine có thể xảy ra ở khoảng 10% bệnh nhân, trong đó đại  đa  số  có  biểu  hiện  trên  da.  Trong  nhiều trường hợp, bệnh nhân có các biểu hiện dị ứngnặng sau khi sử dụng Carbamazepine với nguy cơ tử vong cao, như hội chứng Stevens-Johnson (SJS), hoại tử thượng bì nhiễm độc (TEN) và hội chứng phản ứng thuốc với tăng bạch cầu ái toan và triệu chứng toàn thân (DRESS).Sự có mặt của một số allele HLA nhấtđịnh làm tăng cao nguy cơ xuất hiện dị ứng khi sử dụng Carbamazepine. HLA-B*15:02 là allele được tìm thấy đầu tiên và được nghiên cứu nhiều nhất về  mối  liên  quan  của  nó  với  dị  ứng Carbamazepine.  Nhiều  nghiên  cứu  trên  nhiều quần thể người khác nhau đã cho thấy mối liên quan giữa sự có mặt của HLA-B*15:02 và dị ứng Carbamazepine  [1-4].  Ngoài  ra,  một  số  allele khác cũng được cho là có mối liên quan đến dị ứng  Carbamazepine,  ví  dụ  HLA-A*31:01  [5-6], HLA-B*15:11, HLA-B*15:21.