NGHIÊN CỨU TÌNH HÌNH ĐA KHÁNG KHÁNG SINH CỦA KLEBSIELLA PNEUMONIAE SINH ESBL, CARBAPENEMASE TRÊN BỆNH PHẨM PHÂN LẬP ĐƯỢC TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA TRUNG ƯƠNG CẦN THƠ

NGHIÊN CỨU TÌNH HÌNH ĐA KHÁNG KHÁNG SINH CỦA KLEBSIELLA PNEUMONIAE SINH ESBL, CARBAPENEMASE TRÊN BỆNH PHẨM PHÂN LẬP ĐƯỢC TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA TRUNG ƯƠNG CẦN THƠ
Trần Phú Vinh1, Dương Xuân Chữ2, Nguyễn Thị Diệu Hiền1, Lâm Nhân Hậu1
1 Bệnh viện Đa Khoa Trung Ương Cần Thơ
2 Trường Đại học Y Dược Cần Thơ
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Đặt vấn đề: Tình hình đa kháng kháng sinh và tỷ lệ sinh men β lactamase phổ rộng (ESBL), sinh carbapenemase của Klebsiella pneumoniae là vấn đề đáng quan tâm hiện nay. Mục tiêu nghiên cứu: (1). Xác định tỷ lệ Klebsiella pneumoniae sinh men ESBL, carbapenemase. (2). Khảo sát đặc điểm Klebsiella pneumoniae đa kháng kháng sinh. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang thực hiện trên 399 chủng vi khuẩn Klebsiella pneumoniae, thu thập từ nuôi cấy mẫu bệnh phẩm của các bệnh nhân nhiễm trùng tại Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ từ tháng 06/2021 đến tháng 11/2021. Hồ sơ bệnh án được chẩn đoán do Klebsiella pneumoniae. Xác định sinh ESBL bằng phương pháp đĩa kết hợp và phương pháp mCIM để xác định Klebsiella pneumoniae sinh men carbapenemase. Kết quả: Trong số 399 bệnh phẩm được phân lập, tỷ lệ Klebsiella pneumoniae sinh men ESBL là 76,7%; sinh men carbapenemase 13,8%; sinh đồng thời ESBL và carbapenemase là 13,0%. Tỷ lệ Klebsiella pneumoniae đa kháng là 94,0%. Klebsiella pneumoniae kháng cao với kháng sinh nhóm sinh Beta-lactam là 100%; kế đến nhóm Quinolon là 96% và chưa ghi nhận kháng nhóm Polymycin. Kết luận: Tỷ lệ Klebsiella pneumoniae sinh ESBL là 76,7%, sinh carbapenemase là 13,8%, sinh đồng thời ESBL và carbapenemase là 13%. Tỷ lệ Klebsiella pneumoniae đa kháng kháng sinh là 94,0%.

Ngày nay,họ vi khuẩn Enterobacteriacae gây ra đề  kháng  kháng  sinh bằng  cách  sinhβ lactamasephổ   rộng(ESBL)cũng   như carbapenemaselà vấn đề nghiêm trọng [1], [2]. Tỷ  lệ  tử  vong  bởi  Enterobacteriaceae  kháng kháng  sinh  nhóm  carbapenem  lên  đến  50% vàtăng  lên  76%  nếu  do  tác  nhân  đa  kháng thuốc vàđiều trị kháng sinh không hiệu quả[3], [4].  Trong  số  các  Enterobacteriaceae,  vi  khuẩn Klebsiella  pneumoniaelà  tác  nhân  chiếm  tỷ  lệ cao nhất từ 17,2% đến 32,9% [1], [5].Klebsiella  pneumoniaeđược  biết  đến  là  một căn nguyên gây bệnh thường gặp nhất trong viêm phổi bệnh viện, tỷ lệ đề kháng kháng sinh cao và tử  suất  44,9%  [5],  [6].  Chúng  xâm  nhập  vào đường  hô  hấp  và  là  một  trong  những  nguyên nhân  hàng  đầu  gây  viêm  phổi,  hoặc  xâm  nhập vào đường máu gây nhiễm trùng máu hoặc nhiễm trùng vết thương, viêm tai giữa, viêm xoang… và sự  kháng  thuốc  của  chủng  vi  khuẩn Klebsiella pneumoniaecực kì nguy hiểm bởi vì bản thân loại vi khuẩn  này  có khả năng sinh được enzyme β lactamase phổ rộng [7]. Điều này gây ảnh hưởng trực tiếp cho bệnh nhân về chi phí chữa bệnh, sức khỏe cũng như tính mạng [8]. Hiện nay, tại Bệnh viện Đa Khoa Trung Ương Cần Thơ chưa có nhiều nghiên cứu về vi khuẩn Klebsiella pneumoniaesinh ESBL và carbapenemasenhằm cung cấp thêm cơ sở khoahọc cho thực hành sử dựng kháng sinh hiệu quả nên chúng tôi thực hiện đề tài nàyvới mục tiêu sau:1.Xác địnhtỷlệKlebsiella  pneumoniaesinh men ESBL, carbapenemase.2.Khảo  sát đặc điểmKlebsiella  pneumoniaeđa kháng kháng sinh

Chi tiết bài viết
Từ khóa
Klebsiella pneumoniae, ESBL, Carbapenemase

Tài liệu tham khảo
1. Nguyễn Thành Tín (2018), Xác định kiểu hình và kiểu gen của vi khuẩn Escherichia coli and Klebsiella pneumoniae tiết ESBL phân lập tại Bệnh viện Tỉnh Bạc Liêu. Tạp chí Y Học Thành phố Hồ Chí Minh, 22(5), tr.246-251. 
2. Bhaskar B.H., et al (2019), Molecular Characterization of Extended Spectrum β-lactamase and Carbapenemase Producing Klebsiella pneumoniae from a Tertiary Care Hospital. Indian Journal of Critical Care Medicine, 23(2), pp.61-66. 
3. Ngô Xuân Thái (2019), Đánh giá tình hình nhiễm khuẩn đường tiết niệu tại phòng khám ngoại tiết niệu Bệnh viện Chợ Rẫy, Tạp chí Y Học Thành phố Hồ Chí Minh, 23(2), tr.6-10. 
4. Ngô Thế Hoàng, Quế Lan Hương, Nguyễn Bá Lương (2012), Tính kháng thuốc của Klebsiella pneumoniae trong viêm phổi bệnh viện tại bệnh viện Thống Nhất Tp. Hồ Chí Minh. Tạp chí Y Học TP. Hồ Chí Minh, 16(1), tr.264-270. 
5. Chu Thị Hải Yến (2014), Khảo sát tỷ lệ đề kháng kháng sinh của vi khuẩn phân lập tại Bệnh viện Cấp Cứu Trưng Vương. Tạp chí Y Học Thành phố Hồ Chí Minh, 18(5), tr.75-82. 
6. Võ Thị Chi Mai (2010), Trực khuẩn đường ruột tiết β-lactamase phổ rộng (ESBL) gây nhiễm khuẩn và chiếm cư đường ruột phân lập tại Bệnh viện Chợ Rẫy. Y học TP. Hồ Chí Minh, 14 (2), tr.685-689. 
7. Lin J., et al (2020), Increased multidrug resistant isolates: new clinical burdens for 66 hospitals in Shanghai, 2015 to 2017. Annals of Translational Medicine, 8(4), pp.112-118. 
8. Bùi Thế Trung (2018), Tình hình Klebsiella pneumonia mang gen kháng carbapenem trên bệnh nhân nhi. Tạp chí Y Học Thành phố Hồ Chí Minh, 22(5), 281-289. 
9. Bộ Y tế (2017), Hướng dẫn thực hành kỹ thuật xét nghiệm vi sinh lâm sàng. Nhà xuất bản Y học, Hà Nội. 
10. Müller-Schultea E., et al (2020), High prevalence of ESBL-producing Klebsiella pneumoniae in clinical samples from central Côte d’Ivoire. International Journal of Infectious Diseases, 91, pp.207–209.