Luận văn Nhận xét đặc điểm lâm sàng Cận lâm sàng và một số nguyên nhân hay gặp ở bệnh nhân suy giáp tại tuyến.Suy giáp là hội chứng đặc trưng bằng tình trạng suy giảm chức năng tuyến giáp, sản xuất hormon tuyến giáp không đầy đủ so với nhu cầu của cơ thể, gây nên tổn thương ở các mô, cơ quan, các rối loạn chuyển hóa trên lâm sàng, xét nghiệm [7],[8],[65].
MÃ TÀI LIỆU |
LVTHSY 0094 |
Giá : |
50.000đ |
Liên Hệ |
0915.558.890 |
Trong y văn cổ, suy giáp được mô tả chung với hội chứng phù, sau đó bệnh được gọi bằng nhiều thuật ngữ không thống nhất như bệnh đần địa phương, Myxoedema. Cùng với những bước phát triển nhảy vọt của nền y sinh học thế giới, bệnh đã được hiểu biết rõ về nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị nên đã thống nhất tên gọi chung là suy giáp (Hypothyroidism) [3],[19],[20].
Suy giáp là hội chứng khá phổ biến trong nhóm bệnh lý tuyến giáp. Theo nghiên cứu của Lê Huy Liệu và cộng sự qua 1784 trường hợp tại khoa Nội tiết-Đái tháo đường Bệnh viện Bạch Mai năm 1991, suy giáp chiếm tỷ lệ 5,4% đứng hàng thứ ba trong các bệnh lý tuyến giáp, sau hội chứng cường giáp (82,1%) và bướu cổ đơn thuần (5,9%) [15]. Bệnh có xu hướng ngày càng tăng lên.
Suy giáp được phân loại thành suy giáp tại tuyến và suy giáp ngoài tuyến. Suy giáp tại tuyến là tình trạng suy giảm chức năng tuyến giáp do bản thân tuyến giáp dẫn đến giảm sản xuất hormon tuyến giáp. Suy giáp ngoài tuyến là do suy vùng dưới đồi hoặc tuyến yên, có liên quan tới chế tiết TSH làm giảm nồng độ TSH trong máu.
Có nhiều nguyên nhân gây nên suy giáp tại tuyến, do bệnh lý tại tuyến giáp (viêm tuyến giáp mạn tính Hashimoto…), bên cạnh đó còn nhóm nguyên nhân do chính các thầy thuốc gây ra (sau điều trị bệnh Basedow bằng phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp hay sau điều trị bằng phóng xạ.). Mặt khác, các
triệu chứng của bệnh tiến triển âm thầm, không rầm rộ nên mặc dù có bệnh song bệnh nhân thường không để ý, không đi khám bệnh hoặc có đi khám bệnh thì lại đi khám ở nhiều chuyên khoa khác nhau nên bệnh thường phát hiện muộn, ảnh hưởng đến sức khoẻ và khả năng lao động của bệnh nhân.
Suy giáp gây ra các rối loạn chuyển hóa ở mọi cơ quan và tổ chức trong cơ thể với đặc điểm xuất hiện các triệu chứng lâm sàng từ từ so với biến đổi nồng độ hormon tuyến giáp trong máu. Chính vì vậy chẩn đoán bệnh thường muộn, khi bệnh nhân đã có các biến chứng nặng đe dọa tính mạng người bệnh [3],[20],[23]. Tuy vậy, nếu nắm vững các triệu chứng lâm sàng của bệnh, có thể phát hiện sớm được bệnh, điều trị rất hiệu quả, đơn giản, chi phí điều trị thấp, bệnh nhân có thể nhanh chóng hồi phục.
Trên thế giới đã có nhiều công trình nghiên cứu về suy giáp, tại Việt Nam mới có một số công trình nghiên cứu về suy giáp ngoài tuyến nhưng chưa có nhiều về suy giáp tại tuyến. Mặt khác tại bệnh viện Bạch Mai đã thực hiện được một số thăm dò hiện đại giúp cho việc chẩn đoán được các nguyên nhân của suy giáp tại tuyến. Do vậy chúng tôi nghiên cứu đề tài này với mục tiêu sau:
1. Nhận xét đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân suy giáp tại
tuyến.
2. Tìm hiểu một số nguyên nhân hay gặp của suy giáp tại tuyến.
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
Chương 1 TỔNG QUAN TÀI LIỆU
3
1.1 LỊCH SỬ BỆNH VÀ THUẬT NGỮ 3
1.2 GIẢI PHẪU CỦA TUYẾN GIÁP…..; 4
1.3 SINH TỔNG HỢP HORMON TUYẾN GIÁP 5
1.3.1 Nhu cầu Iod và phân bố Iod trong tuyến giáp 5
1.3.2 Các giai đoạn tổng hợp hormon tuyến giáp 6
1.3.3 Vận chuyển và bài xuất hormon tuyến giáp 8
1.4 TÁC DỤNG SINH LÝ CỦA HORMON TUYẾN GIÁP 8
1.4.1 Tác dụng lên sự phát triển của cơ thể 8
1.4.2 Tác dụng lên chuyển hóa tế bào 9
1.4.3 Tác dụng lên chuyển hóa Glucid 9
1.4.4 Tác dụng lên chuyển hóa Lipid 10
1.4.5 Tác dụng lên chuyển hóa Protein 10
1.4.6 Tác dụng trên chuyển hóa vitamin 10
1.4.7 Tác dụng trên hệ thống thần kinh cơ 10
1.4.8 Tác dụng lên hệ thống tim mạch 11
1.4.9 Tác dụng trên hệ da, cơ, xương 11
1.4.10 Tác dụng trên hệ huyết học 12
1.4.11 Tác dụng trên hệ tiêu hóa 12
1.5 SINH LÝ BỆNH CỦA SUY GIÁP TẠI TUYẾN 12
1.6 NGUYÊN NHÂN CỦA SUY GIÁP TẠI TUYẾN 13
1.7 TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG CỦA SUY GIÁP 14
1.7.1 Hội chứng giảm chuyển hóa 14
1.7.2 Hội chứng da và niêm mạc 14
1.7.3 Nội tiết ^..’…………………………………………………………..15
1.8 XÉT NGHIỆM CẬN LÂM SÀNG 15
1.8.1 Xét nghiệm chẩn đoán suy giáp 15
1.8.2 Xét nghiệm chẩn đoán nguyên nhân suy giáp 15
1.9 BIẾN CHứNG CủA SUY GIÁP .7. 16
1.9.1 Hôn mê phù niêm 16
1.9.2 Biến chứng tim mạch 16
1.9.3 Biến chứng thần kinh tâm thần 17
1.9.4 Phù toàn thân ở bệnh nhân phù niêm 17
1.10 CHẨN ĐOÁN SUY GIÁP 17
1.10.1 Chẩn đoán xác định 17
1.10.2 Chẩn đoán nguyên nhân gây suy giáp tại tuyến 18
1.11 TÌNH HÌNH NGHIÊN CứU TRÊN THế GIớI VÀ TRONG NƯớC
VỀ SUY GIÁP 20
Chương 2 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 22
2.1 ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CứU 22
2.1.1 Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân nghiên cứu 22
2.1.1.1 Lâm sàng 22
2.1.1.2 Cận lâm sàng 23
2.1.2 Tiêu chuẩn loại trừ bệnh nhân 23
2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CứU 24
2.2.1 Thiết kế nghiên cứu 24
2.2.2 Thu thập số liệu 24
2.2.2.1 Hỏi bệnh 24
2.2.2.2 Khám lâm sàng 25
2.2.2.3 Các xét nghiệm cận lâm sàng 26
2.3 XỬ LÝ SỐ LIỆU 28
2.4 VẤN ĐỀ ĐẠO ĐỨC TRONG NGHIÊN CứU 28
Chương 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 29
3.1 MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA BỆNH NHÂN NGHIÊN CứU 29
3.1.1 Tuổi của các bệnh nhân 29
3.1.2 Phân bố bệnh theo giới 30
3.1.3 Chỉ số khối cơ thể của bệnh nhân suy giáp tại tuyến 30
3.1.4 Thời gian phát hiện bệnh 31
3.2 ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG 32
3.2.1 Triệu chứng lâm sàng 32
3.2.2 Các biến chứng thường gặp 33
3.3 ĐẶC ĐIỂM CậN LÂM SANG 34
3.3.1 Xét nghiệm Hormon tuyến giáp và Hormon kích thích tuyến giáp của
tuyến yên 34
3.3.2 Nồng độ anti-TPO.. 35
3.3.3 Tương quan giữa nồng độ FT3, FT4 và nồng độ TSH ở bệnh nhân suy
giáp tại tuyến 36
3.3.4 Các thành phần Lipid máu 38
3.3.5 Tương quan giữa nồng độ LDL-C và nồng độ TSH ở bệnh nhân suy
giáp tại tuyến: 40
3.3.6 Xét nghiệm công thức máu 41
3.3.7 Siêu âm tuyến giáp 42
3.4 MỘT SỐ NGUYÊN NHÂN HAY GẶP GÂY SUY GIÁP^ TẠI TUYẾN 42
3.5 NỒNG ĐỘ HORMON Ở CÁC NHÓM NGUYÊN NHÂN GÂY SUY
GIÁP TẠI TUYẾN 44
3.6 MỨC ĐỘ SUY GIÁP 47
3.6.1 Mức độ suy giáp ở các nhóm nguyên nhân gây suy giáp tại tuyến…. 47
3.6.2 Mức độ suy giáp ở các bệnh nhân có biến chứng tràn dịch màng tim48
Chương 4 BÀN LUẬN 49
4.1 ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU 49
4.1.1 Tuổi 49
4.1.2 Giới.. 50
4.1.3 Chỉ số khối cơ thể 51
4.1.4 Thời gian phát hiện bệnh 51
4.2 ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG 54
4.2.1 Triệu chứng lâm sàng 54
4.2.2 Một số biến chứng hay gặp 55
4.3 ĐẶC ĐIỂM CẬN LÂM SÀNG 57
4.3.1 Hormon tuyến giáp FT3, FT4 57
4.3.2 Hormon kích thích tuyến giáp của tuyến yên TSH 58
4.3.3 Định lượng anti-TPO 59
4.3.4 Tình trạng rối loạn Lipid máu 60
4.3.5 Tình trạng thiếu máu 61
4.3.6 Siêu âm tuyến giáp 62
4.4 MỘT SỐ NGUYÊN NHÂN GÂY SUY GIÁP TạI TUYếN 63
4.4.1 Suy giáp do viêm tuyến giáp mạn tính Hashimoto 63
4.4.2 Suy giáp sau phẫu thuật tuyến giáp 64
4.4.3 Suy giáp sau điều trị I-131 64
4.4.4 Một số nguyên nhân khác 66
KẾT LUẬN 67
KIẾN NGHỊ 69