TỶ LỆ VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN TỔN THƯƠNG THẬN CẤP Ở BỆNH NHÂN ĐƯỢC OXY HÓA MÁU QUA MÀNG NGOÀI CƠ THỂ

TỶ LỆ VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN TỔN THƯƠNG THẬN CẤP Ở BỆNH NHÂN ĐƯỢC OXY HÓA MÁU QUA MÀNG NGOÀI CƠ THỂ
Phạm Chí Thành1, Lê Phương Thảo1, Nguyễn Bá Duy2, Huỳnh Thị Thu Hiền2, Hồ Thị Thi2,
Huỳnh Quang Đại1, Trần Thanh Linh2, Phan Thị Xuân2, Phạm Thị Ngọc Thảo1
TÓM TẮT
Đặt vấn đề: Tỷ lệ tổn thương thận cấp (TTTC) ở bệnh nhân (BN) oxy hóa máu qua màng ngoài cơ thể (ECMO – Extracorporeal Membrane Oxygenation) dao động từ 41,6% đến85%. Có nhiềucơ chế sinh lý bệnh dẫn đếnTTTCởBNECMO.
Mục tiêu: Xác định tỷ lệ và các yếu tố liên quan đến TTTC ở BN ECMO.
Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu đoàn hệ hồi cứu, thực hiện trên BN ECMO tại Khoa
Hồi sức Cấp cứu (HSCC) bệnh viện Chợ Rẫy từ ngày 01/01/2019 – 01/01/2020.
Kết quả: Có 94 BN được đưa vào nghiên cứu. Tỷ lệ TTTC trước ECMO là 35,1%, 24 giờ sau thực hiện ECMO là 56,4% và trong quá trình ECMO là 67%. Tỷ lệ điều trị thay thế thận (RRT – Renal Replacement Therapy) tương tự lần lượt là 4,3%; 36,2% và 48,9%. Tuổi (OR 1,07; KTC 95%: 1,02 – 1,11), lactate máu (OR 1,25; KTC 95%:1,08 – 1,45), truyền hồng cầu lắng (OR 1,17; KTC 95%: 1,01 – 1,36) là yếu tố nguy cơ độc lập của TTTC. Tốc độ bơm máulà yếu tố nguy cơ độc lập của RRT (OR 1,48; KTC 95%: 1,13 – 1,94). Có mối tương quan giữa tốc độ bơm máu và Bilirubin cao nhất (p <0,001).
Kết luận: 2/3 BN TTTCtrong quá trình ECMO và đa số được RRT. Tốc độ bơm máulà yếu tố nguy cơ độc lập của RRT và có khả năng liên quan đến tán huyết.

Trong những năm gần đây, kỹ thuật oxy hóa máu qua màng ngoài cơ thể (ECMO) ngày càng được sử dụng phổ biến(1). Tỷ lệ tổn thương thận cấp (TTTC) ở bệnh nhân (BN) người lớn được ECMO dao động từ 41,6% đến 85%(2,3). Có nhiều cơ chế sinh lý bệnh khác nhau có thể dẫn đến TTTC trên BN được ECMO. Trước ECMO có thể do cung lượng tim thấp hoặc giảm oxy máu nặng. Sau ECMO tuy tưới máu mô, oxy hóa máu được cải thiện, nhưng trong quá trình điều trị ECMO sẽ kích hoạt phản ứng viêm hệ thống, hoạt hóa tình trạng tăng đông, gây tổn thương do tái tưới máu,… những yếu tố này sẽ góp phần dẫn đếnTTTC(4). Tại Việt Nam vẫn chưa có nghiên cứu nào về TTTC trên đối tượng BN ECMO.